گوش کردن و خواندن، دو مهارت اصلی و اولیه یادگیری زبان هستند. این دو مهارت، فعالیت‌های تقریباً منفعلی هستند که مشارکت فعال ما را لازم ندارند. در واقع فعالیت اصلی ما دریافت اطلاعات به عنوان ورودی است.
برای تقویت این مهارت‌ها لازم است کتابهای زیادی را بخوانیم، فیلم و سریال ببینیم و به طور کلی حجم زیادی ورودی قابل‌فهم دریافت کنیم.
اما نوشتن و صحبت کردن، فعالیت‌های فعالانه‌تری هستند و نیازمند این هستند که در زمان حال و بدون تاخیر، کلمات مناسب را از حافظه فراخوانی و انتخاب کنیم و آنها را به درستی کنار هم بچینیم (یعنی جمله بسازیم) تا بتوانیم آنچه که در ذهن داریم را به طرف مقابل انتقال دهیم. به عبارتی، فعالیت اصلی ما در اینجا، تولید اطلاعات به عنوان خروجی است.
منظور از خروجی، چیزی است که ما خلق می‌کنیم و از ذهن ما خارج می‌شود: جملات و عباراتی که با انتخاب کلمات مناسب و چیدن درست آنها در کنار هم ساخته می‌شوند. نوشتن خاطرات روزانه یا صحبت کردن با یک فرد خارجی دو نمونه از تولید خروجی هستند.
برای تقویت این مهارت‌ها، نیاز به تمرین‌ها و فعالیت‌های متفاوتی هست: علاوه بر گوش کردن و خواندن زیاد، لازم است خروجی زیادی تولید کنیم.
ما تمرین‌های متعددی برای تقویت نوشتن و مکالمه داریم. در این درس، در مورد یکی از موثرترین تمرینات صحبت می‌کنیم.
کتاب Lexicarry
کلمه Lexicarry ، که از کلمه یونانی Lexis به معنی “کلمه” گرفته شده، نام کتابی است که توسط دکتر پاتریک موران نوشته شده و منبع اصلی ما برای این سری از درسها است(+).
در این کتاب، ۱۹۲ کارتون وجود دارد که در هفت دسته مختلف، طبقه‌بندی شده‌اند. هر کارتون مربوط به یک موقعیت واقعی و آشنا مانند سلام و احوالپرسی است.
این کارتونها صدها مورد از اشیا، اعمال و تعاملات بین انسانها را در برمی‌گیرند و در مجموع حدوداً ۴۵۰۰ کلمه رایج و موردنیاز برای گفتگوهای روزمره را پوشش می‌دهند.
روی کارتونها، عنوان و نوشته وجود ندارد تا هر کس بر اساس برداشت و تخیل خود، کلمات و جملات خود را استفاده کند و درباره آن بنویسد و آن را شخصی‌سازی کند.
در واقع هر کس بسته به آنچه که بلد است، تداعی خود از آن کارتون، تخیل، تجربیات شخصی‌اش و حتی شوخ طبعی خود کلمات متفاوتی را انتخاب کند و جملات خاصی را بسازد.
این کتاب، رویکردی فعالانه، سرگرم‌کننده و مبتنی بر مکالمه دارد و کارتون‌های آن طوری طراحی شده اند تا بر خلاف دیکشنری‌های مصور دیگر ( مانند دیکشنری مصور آکسفورد)، این امکان را به ما بدهند که گفتگوهای بسیاری را در موقعیت‌ها و موضوعات متعدد تمرین کنیم.
به این ترتیب، مهارت‌های نوشتن و مکالمه ما را تمرین و بهبود می‌دهند و دایره کلمات ما را گسترش می‌دهند.
مثال : یک کارتون درباره احوالپرسی
هر کارتون یک شماره اصلی و تعدادی شماره فرعی دارد: در تصویر زیر، شماره ۱ در گوشه بالا-چپ یعنی این کارتون، کارتون شماره ۱ از این ۱۹۲ کارتون است.
پنج شماره زیر عکس هم نشان دهنده موقیتهای موردنظر است که قرار است برای آنها جمله بنویسیم.
به طور خلاصه کاری که ما باید انجام دهیم نوشتن عبارات و جملاتی است که متناسب با آن کارتون و موقعیت باشد.
برای مثال برای ۵ شماره کارتون بالا می‌توان این جملات را نوشت:
۱- Morning (همانطور که در اولین بخش از این عکس می‌بینیم، صبح است و خورشید دارد طلوع می‌کند)
یک نفر ممکن است به جای کلمه بالا، جمله زیر به ذهنش برسد:
– The sun is rising
۲- Good morning یا Hello
فرض کنیم یکی از این دو مورد را فردی که لباس آبی به تن دارد گفته است. فرد دیگر در جواب می‌تواند یکی از این دو مورد زیر را بگوید::
۳- Good morning
– How are you doing?
۴- Have a Good day
– So long
۵- See you
در ادامه درس، نحوه کار با این کارتونها را با جزئیات بیشتر و مثال شرح خواهیم داد.
طبقه‌بندی کتاب Lexicarry در هفت دسته مختلف
این کتاب شامل ۱۹۲ کارتون است که در هفت دسته زیر طبقه‌بندی شده‌اند:
۱) گفتگوهای روزمره:
این بخش شامل ۵۴ کارتون مربوط به گفتگوها و دیالوگ‌های کوتاه روزمره مانند احوالپرسی است که نمونه آن را در بخش قبل دیدیم. در زیر یک نمونه دیگر را هم می‌بینیم:
۲) اعمال پشت سرهم:
۲۵ مورد از این کارتونها مربوط به کارها و اعمالی هستند که پشت سرهم و به صورت زنجیره‌ای با یک هدف مشخص انجام می‌دهیم؛ مانند مراحل سیگار کشیدن (روشن کردن، کشیدن و خاموش کردن) که در کارتون زیر نشان داده شده است.
۳) اعمال و افعال مرتبط به هم:
ده عدد از این کارتونها، مربوط به انواع مختلفی از یک عمل هستند؛ مانند انواع راه رفتن (پیاده روی، دویدن، خرامان راه رفتن، جهیدن ) که در زیر نشان داده شده است.
۴) عملیات یا operations:
یازده عدد از این کارتونها درباره انجام کارهایی هستند که برای توضیح آنها باید یک رشته از اعمال (یعنی افعال) و شامل یک سری اشیا ( یعنی اسامی) که منجر به یک خروجی مشخص می‌شود را با هم انجام دهیم؛ مانند صرف چایی (جوش آمدن آب، دم کردن، ریختن شکر، سرو کردن و خوردن چایی) که نیاز به کارهای متعددی با یک ترتیب مشخص دارد تا به انجام شود و به نتیجه برسد.
۵) موضوعات:
۲۷ عدد از این کارتونها مربوط به مجموعه‌ای از اشیا و اعمال مرتبط به یک موضوع مشخص هستند مانند تصویر زیر که اسامی و افعال رایج مرتبط با لباس و پوشاک (کت، ژاکت، جوراب، شلوار، شورت، کفش، کلاه) را نشان داده است.
۶) مکان‌ها:
۸ مورد از این کارتونها درباره اشیا و افعال مرتبط به یک مکان خاص هستند. مانند آشپزخانه (یخچال، سطل زباله، آبمیوه گیری، کابینت).
۷) ضرب المثل‌ها و نقل قول‌ها:
۵۴ مورد از این کارتونها درباره ضرب المثل‌ها و جملات قصار هستند؛ مانند کارتون زیر که مربوط به یک ضرب‌المثل معروف انگلیسی است:
a bird in the hand is worth two in the bush
یک پرنده در دست، بهتر از چند پرنده در بوته‌زار است.
در این درس، با این کتاب و کارتون‌های آن آشنا شدیم.
در درس بعد، درباره نحوه استفاده از آن، برای یادگیری و تقویت مکالمه و نوشتن زبان انگلیسی صحبت می‌کنیم و تمرین‌هایی را در این زمینه انجام می‌دهیم.