تسلط بر یک زبان چقدر زمان می برد؟

 

یکی از اولین سوالات ما موقع شروع یادگیری یک زبان جدید این است که تسلط بر یک زبان چقدر زمان می‌برد.

در درس قبل (تسلط بر زبان انگلیسی یعنی چه؟) به صورت مجزا به این پرداختیم که تسلط بر یک زبان یعنی چه و برای مسلط شدن، چه مسیری را باید طی کنیم.

در این درس قصد داریم در مورد زمان لازم برای رسیدن به این هدف صحبت کنیم.

احتمالاً شما هم موافق هستید که این سوال، جواب مشخص و قطعی ندارد. برای آنکه تا حدودی بتوانیم جواب آن را بدهیم، باید چند سوال دیگر را از خود بپرسیم:

• – استعداد ذاتی ما در زمینه یادگیری زبان چقدر است؟
• – هدف ما از تسلط بر زبان چیست؟
• – الان چه زبان‌هایی را بلد هستیم و چه زبانی را می‌خواهیم یاد بگیریم؟
• – حاضریم برای اینکار چقدر زمان و انرژی صرف کنیم؟
• – میزان زمانی که لازم است صرف یادگیری یک زبان کنیم، یا به عبارتی سختی یک زبان بستگی به جواب این سوال‌ها دارد.

 

زبان‌های سطح اول، دوم و سوم

اگر زبانی که می‌خواهید آن را یاد بگیریم، هم خانواده زبان مادری یا زبانی باشد که مسلط به آن هستیم، کار ما راحت تر است.

به عنوان مثال، یادگیری زبان عربی که رسم‌الخط و کلمات مشترک زیادی با زبان فارسی دارد، بسیار آسان‌تر است تا زبان انگلیسی و آلمانی که الفبا، گرامر و نظام آوایی متفاوتی دارند.

یا اگر الان انگلیسی را بدانیم، با کمی کار روی تلفظ فرانسوی بخش زیادی از مسیر فراگیری آن زبان را طی می‌کنیم، چون 28درصد لغات این دو زبان -یعنی هزاران کلمه- مشترک هستند.

تسلط بر زبان در چند ماه ؟ چند سال؟

موسسه خدمات خارجی ایالات متحده آمریکا (The Foreign Service Institute)، که مسئول آموزش دیپلمات‌ها و سفیرها در زمینه‌های مختلف از جمله آموزش فشرده و سریع زبان‌های خارجی است گزارش‌های جالب و مفیدی را در این زمینه منتشر می‌کند.

از نظر کارشناسان این موسسه، برای یک انگلیسی زبان، زبان‌هایی مانند فرانسوی که به عنوان زبان سطح اول نام برده می‌شوند، آسان‌ترین زبانها برای یادگیری هستند. یادگیری زبان‌های سطح دوم مانند فارسی، کردی و ترکی حدوداً دو برابر زبان‌های سطح اول و زبان‌های سطح سوم مثل عربی و چینی دو برابر زبان‌های سطح دوم زمان لازم دارد.

طبق تجربیات نویسنده آمریکایی کتاب Fluent Forever، در زمینه یادگیری زبان‌های مختلف و همینطور تجربه شاگردها و دانشجوهایی که در طی این سالها داشته، تسلط به زبان فرانسوی- که از نظر دشواری، برای یک انگلیسی زبان در سطح 1 قرار دارد-، با روزی چند ساعت، سه ماه زمان نیاز داشته است.

تاکید می‌کنیم به دلیل فاکتورهای زیاد دخیل در نتیجه، نمی‌توان عدد دقیقی را در این این زمینه بیان یا قبول کرد.

این زمان با روزی 45 دقیقه برای زبان روسی، شش ماه و برای ژاپنی، یک و نیم سال بوده است.

این نسبت‌ها تا حدودی گزارش موسسه خدمات آمریکا را تایید می‌کند. البته زمانی که این موسسه برای یادگیری این زبانها تخمین زده بر اساس روش‌های متدوال و معمولی آموزش زبان بوده و بسیار طولانی‌تر از زمان‌هایی است که به آن اشاره شد.

بنابراین با کمی بی‌دقتی -با توجه به اینکه تحقیقی در این زمینه سراغ نداریم- می‌توانیم بگوییم که تسلط نسبی بر زبان انگلیسی برای یک ایرانی -که یک زبان سطح دوم محسوب می‌شود- با روزی 45 دقیقه تا یک ساعت زمان، حدود دو تا سه سال طول می‌کشد.

 

غوطه‌ور شدن یا immersion

مطالعات و تحقیقاتی زیادی، اهمیت غوطه‌ور شدن در محیطی که در معرض ورودی‌های زبان قرار بگیریم، را تایید کرده‌اند. به همین دلیل، هرچقدر زمان بیشتری را در روز، صرف یادگیری زبان بکنیم، شتاب بیشتری می‌گیریم و سریع‌تر در این مسیر جلو می‌رویم. به این معنا که اگر زمانی که به زبان اختصاص می‌دهیم را مثلاً دو برابر کنیم، نتیجه‌ای که می‌گیریم بیشتر از دو برابر (مثلا سه چهار برابر) خواهد شد. گابریل واینر، نویسنده کتاب و مبدع این روش می‌گوید اگر برنامه دائمی و هر روزه -45 دقیقه تا یک ساعت- نداشته باشید، زمان یادگیری برای شما دو برابر، یعنی حدود دو سال خواهد شد.

اهمیت علاقه

عامل دیگری هم وجود دارد که لازم است به آن توجه کنیم: علاقه. بدیهی است اگر به یادگیری زبان- یا هر فعالیت و مهارت دیگری مثل ورزش- علاقه داشته باشیم، راحت تر می‌توانیم هر روز وقت بگذاریم و در نتیجه زودتر تسلط پیدا می‌کنیم.

احتمالاً شما هم موافق هستید که مسیر میانبری برای یادگیری زبان وجود ندارد و تمام کسانی که وعده می‌دهند که طبق متد و روش جادویی آنان، در زمانی بسیار کوتاه، یک زبان را به خوبی یاد می‌گیریم، در بهترین حالت یک ساده لوح هستند و در بدترین حالت نگاهشان فقط به جیب ماست!

اما واقعاً چه کسی از یادگیری گرامر و حفظ کردن لغات لذت می‌برد؟ هر چقدر زمان یادگیری یک زبان بیشتر طول بکشد، ادامه دادن آن سخت‌تر می‌شود. حتی اگر به ما بگویند کافیست روزی ده دقیقه زبان بخوانید، باز هم متعهد ماندن به اجرای آن در درازمدت کار آسانی نیست. پس چکار باید کرد؟

 

یک روش سرگرم‌کننده

ما قصد داریم که از کارهای خسته کننده تا حد امکان دوری کنیم و دنبال چیزهای سرگرم‌کننده تر و هیجان انگیزتر باشیم. پس ابزارهایی که استفاده می‌کنیم نه تنها باید موثر و کارآ باشند، بلکه مهمتر از آن ضروری است که سرگرم‌کننده و مفرح هم باشند. باید کاری کنیم تا یادگیری زبان، کاری لذتبخش شود. تنها در این صورت است که به خواندن کتاب و مجله به زبانی دیگر و گشت و گذار در سایت‌هایی مثل فیسبوک عادت می‌کنیم.
ما هم قرار است در این روش آموزش زبان، کاری کنیم که یادگیری زبان، فرآیند کشف لغات جدید و قواعد گرامر، سرگرمی جدید ما شود؛ ساخت فلش‌کارتهای زبان کاردستی هنری ما شود و فرآیند به خاطر سپردن مطالب هم بیشتر شبیه بازی شود تا حفظ کردن به شیوه سابق. تنها در این صورت است که می‌توانیم علاقه خود را حفظ کنیم و مسیر طولانی تسلط بر یک زبان را طی کنیم.

علاوه براین، اگر با کاری که می کنیم سرگرم شویم و از انجام دادن آن لذت ببریم، بهتر و سریعتر یاد می گیریم. به همین دلیل ما در این روش، به دنبال چنین ابزارهای کارآ و لذتبخش هستیم.

شاید جالبترین قسمت یادگیری یک زبان با چنین روشی این باشد که ما بعد از چند ساعت بازی ویدئویی، احساس گناه نمی‌کنیم که تمام این چند ساعت را با بازی کردن تلف کردیم. یا از اینکه روزی یک ساعت مشغول تماشای سریال‌های جدید و جذاب تلویزیونی باشیم، احساس بد پیدا نمی‌کنیم. چون همزمان داریم زبان یاد می‌گیریم. هم احساس می‌کنیم که داریم از وقت مان استفاده مفید می‌کنیم و هم خود را سرگرم کرده‌ایم.