یکی از پرمخاطبترین سایتهای مربوط به آموزش و یادگیری تقریباً هر چیزی، از جمله یادگیری زبان، سایت Wikihow هست. این سایت مقالات متعددی درباره یادگیری زبان انگلیسی دارد. یکی از این مقالات، مقاله How to Learn English است که توسط ۲۰۰ نفر تکمیل شده و تا لحظه نگارش این نوشته، بیش از ۳ میلیون بازدیدکننده داشتهاست.
ما در این نوشته، بخشهای مفید این مقاله را میآوریم و در برخی موارد نقدها و موارد تکمیلی را به آن اضافه میکنیم.
آنچه در ادامه میخوانید:
بخش اول: تقویت مکالمه انگلیسی
۱- در کلاس انگلیسی یا بحث آزاد شرکت کنید.
یک راه خوب برای اینکه بتوانید مکالمه انگلیسی بیشتری در روتین هفتگی خود داشته باشید، ثبت نام کردن در کلاس یا جلسات بحث آزاد هست.
- یکی از راههای تسلط بر جنبههای رسمی صحبت کردن به انگلیسی، شرکت در کلاس زبان هست. در کلاس زبان میتوانیم روش درست استفاده از قواعد گرامری که شامل یاد گرفتن ساختار درست جمله، صرف فعل و… است را یاد بگیریم. به طور کلی کلاس زبان رویکرد هدفمند و مشخصی را برای یادگیری انگلیسی ارائه میدهد.
- ما در نوشته دیگری، معایب کلاس زبان را ذکر کردهایم و پیشنهاداتی را برای استفاده حداکثری از آن ذکر کرده ایم: چرا کلاس زبان به درد نمی خورد؟
- شرکت در گروه بحث آزاد هم روشی غیر رسمی و آسان برای یادگیری انگلیسی است. در گروههای بحث آزار بیشتر تاکید بر ایجاد ارتباط و تعامل با یکدیگر است تا درست صحبت کردن. چنین محیطی به شما کمک میکند صحبت کردن در مقابل دیگران برای شما آسانتر شود. ما در نوشته دیگری، موضوعات جذاب و پیشنهادی زیادی را برای گفتگوی آزاد و تمرین مکالمه پیشنهاد دادهایم: در گفتگوی آزاد و تمرین مکالمه، درباره چه صحبت کنیم؟
- در دنیای امروز که دسترسی به اینترنت آنقدر راحت و گسترده شده، یک روش انجام بحث آزاد استفاده از ابزارهای آنلاین است. مواردی مانند سایت italki و نمونه ایرانی آن oteacher میتوانند امکان بحثهای آزاد را برای ما فراهم کنند. ما در درس دیگری سایت italki را معرفی کردیم و نحوه استفاده از آن را توضیح دادیم: راهنمای معرفی سایت italki برای تقویت زبان و مکالمه.
- هر دو محیط یادگیری زبان انگلیسی (رسمی و غیر رسمی- کلاس زبان یا گروه بحث آزاد) مزایا و معایب خود را دارند. بسته به نیاز ممکن است هر یک از اینها یا هر دو مورد استفاده کنید. اما قبل از آن لازم است تحقیق کافی انجام دهید و مطمئن شوید که کیفیت فعالیتهایشان بالاست.
۲- هر روز کمی انگلیسی صحبت کنید.
یک روش خوب برای تقویت هر زبانی صحبت کردن به آن زبان است. برای انجام این کار مهم نیست که فقط پنج کلمه انگلیسی بلد باشید یا مسلط باشید. در هر سطحی باشید میتوانید با یک شخص دیگر تمرین مکالمه را انجام دهید.
- صبر نکنید تا “احساس راحتی بیشتری” در صحبت کردن به انگلیسی داشته باشید. برای رسیدن به چنین سطحی نیاز به زمان دارید. پس از ناحیه امن خود بیرون بیایید و هر چه زودتر انگیسی صحبت کردن را شروع کنید. قطعا از سرعت رشد مهارتهای زبان خود شگفت زده خواهید شد.
- یک فرد بومی انگلیسی زبان که مایل است زمانی را صرف صحبت کردن با شما کند، پیدا کنید. میتوانید به او “تبادل زبان” (language exchange) را پیشنهاد بدهید. در ” تبادل زبان” شخص سی دقیقه با شما صحبت میکند و شما نیز سی دقیقه به زبان مادری خود با او صحبت میکنید. برای شروع می توانید از سایت oteacher یا italki که در بالا به آنها اشاره کردیم استفاده کنید.
- اگر در یک کشور انگلیسی زبان زندگی میکنید، میتوانید با شروع مکالمههای ساده با افرادی که ملاقات میکنید، تمرین کنید. چه با سلام کردن به یک فروشنده چه با پرسیدن آدرس از یک غریبه. هنگام مسافرت هم میتوانید جملات ساده و کاربردی را بیشتر تمرین کنید. ما در درس دیگری تمرین تعدادی عبارت و جمله رایج برای مکالمه در یک سفر یک ماهه را لیست کرده ایم: ۱۲۰ کلمه، عبارت و جمله برای یک سفر یک ماهه.
۳- روی تلفظ خود کار کنید.
اگر درک خوبی از زبان انگلیسی، گرامر خوب و دایره لغات گسترده داشته باشید و روی تلفظ خود کار نکنید، ممکن است انگلیسی زبانهای بومی به سختی متوجه صحبت شما شوند.
- تلفظ درست و واضح برای تقویت زبان بسیار ضروری است. با دقت به نحوه تلفظ صداها و کلمات توسط انگلیسی زبانهای بومی گوش کنید و تمام تلاش خود را برای کپی کردن آن انجام دهید. این کار به مهارت شنیدن شما هم کمک می کند. ما در روش فلوئنت، روی جنبه شفاهی زبان یعنی شنیدن و تلفظ تاکید بالایی داریم و این را از همان ابتدای راه بسیار جدی می گیریم.
- با دقت به هر صدایی که برای شما نا آشناست یا در زبان مادری شما وجود ندارد، توجه کنید. برای مثال برخی از افراد در تلفظ صدای r مشکل دارند، چون در زبان مادری آنها وجود ندارد. برخی در تلفظ خوشههای آوایی (consonant clusters) مانند th مشکل دارند. ما در نقشه راه صداها، در مورد تلفظ و شنیدن صداها زیاد صحبت کردیم: نقشه راه صداهای زبان انگلیسی. در این نقشه راه، روش تقویت مهارت شنیدن و تلفظ ۴۱ صدای زبان انگلیسی را به کمک ویدئو و تلفظ توضیح دادهایم.
- تلفظ برخی از کلمات انگلیسی بسته به قسمتی از دنیا که به این زبان صحبت میکنند، میتواند متفاوت باشد. برای مثال انگلیسی آمریکایی با انگلیسی بریتانیایی بسیار متفاوت است. اگر قصد سفر یا زندگی در یک کشور انگلیسی زبان را دارید، هنگام یاد گرفتن تلفظ کلمات بهتر است به این نکته توجه کنید. اگر نمیدانید کدام لهجه را انتخاب کنید، پیشنهاد ما لهجه آمریکایی هست. چون بسیار رایجتر است.
۴- دایره لغات خود را گسترش دهید و از عبارات و اصطلاحات انگلیسی استفاده کنید.
هر چه دایره لغات گستردهتری داشته باشید و عبارات انگلیسی بیشتری یاد بگیرید، صحبت کردن به انگلیسی راحت تر خواهد شد.
- وقت گذراندن با یک انگلیسی زبان بومی به شما کمک میکند کلمات و اصطلاحات رایج را راحتتر انتخاب کنید. مطالعه، دیدن تلوزیون انگلیسی و گوش دادن به اخبار نیز مفید است.
- ما در درس دیگری توضیح دادیم که چگونه بدانیم چند کلمه بلد هستیم و چند کلمه باید بلد باشیم.
- بعد از یاد گرفتن یک کلمه یا اصطلاح جدید بهتر است در یک جمله از آن استفاده کنید. استفاده از کلمات، کالوکیشن و عبارات جدید در جمله بهترین راه برای به حافظه سپردن آنهاست. برای آنکه بدانید کلمات چگونه در مغز ذخیره میشوند، این درس را بخوانید: نخوه ذخیره شدن کلمات در مغز.
- یک راه آسان دیگر برای به حافظه سپردن کلمات جدید برچسب گذاشتن روی وسایل خانه است. کلمه انگلیسی هر وسیله را روی کاغذ بنویسید و به وسایل بچسبانید. سپس هر بار که از کتری استفاده یا به آینه نگاه می کنید، کلمات انگلیسی این وسایل را میبینید. البته ابزار انتخابی ما برای کلمات به ویژه در ابتدای راه، استفاده از فلش کارت به کمک نرمافزاری مانند انکی برای به خاطرسپاری آن است.
- بهتر است عبارات و اصطلاحات رایج انگلیسی را در دفترچه ای یادداشت کنید. برای مثال: “it’s raining cats and dogs.”(باران شدید)، “to be on cloud nine.” (خیلی خوشحال بودن)، یا وقتی میگوییم چیزی “ a piece of cake” است یعنی آن کار خیلی آسان است. استفاده از چنین عباراتی در صحبت کردن سطح انگلیسی شما را چندین درجه بالا میبرد.
۵- همراه خود دیکشنری داشته باشید.
به همراه داشتن دیکشنری انگلیسی، چه دیکشنری واقعی چه اپلیکیشن موبایل یا سایتی مانند دیکشنری آنلاین لانگمن، کمبریج و آکسفورد بسیار مفید است.
- اگر یاد بگیرید و عادت کنید که همیشه از دیکشنری استفاده کنید، میتوانید با خواندن تعریف، تلفظ و نمونه جمله، هر کلمهای که بخواهید را به راحتی بفهمید. البته برای آنکه بتوانید تعاریف دیکشنری را بخوانید با کلمات معرف را بلد باشید. دیکشنری چندلایه در این زمینه میتواند به ما کمک کند.
- اگر در حال مکالمه با یک انگلیسی زبان هستید و یک کلمه را در وسط جمله فراموش میکنید، فقط کافی است در عرض چند ثانیه آن را سرچ کنید.
- پیدا کردن کلمات در دیکشنری و استفاده سریع از آنها در جمله، به شما در به حافظه سپردن کلمات جدید کمک میکند. استفاده از دیکشنری برای مطالعه در طول روز وقتی منتظر اتوبوس و مترو یا در حال خوردن یک فنجان قهوه هستید نیز مفید است. با این کار میتوانید روزانه بیست تا سی کلمه جدید یاد بگیرید.
- در ابتدای مسیر یادگیری زبان بهتر است از دیکشنری انگلیسی به فارسی استفاده کنید اما در اولین فرصت باید استفاده از ترجمه را کنار بگذارید. وقتی مهارتهای زبانی شما پیشرفت کرد میتوانید از دیکشنری انگلیسی به انگلیسی استفاده کنید و تعریف کلمات را به انگلیسی بخوانید.
بخش دوم: تقویت مهارت های شنیدن، درک مطلب و نوشتن
۱- رادیو یا پادکست انگلیسی گوش دهید.
یکی از بهترین راههای تقویت مهارت شنیدن در انگلیسی، گوش دادن به پادکست و برنامههای رادیویی است.
- روزی سی دقیقه به پادکست یا برنامههای رادیویی گوش کنید. میتوانید این کار را در باشگاه، در مسیر رفتن به محل کار یا وقتی پشت کامپیوتر نشستهاید، انجام دهید.
- سعی کنید موضوع چیزی که گفته میشود را متوجه شوید و تنها به گوش دادن اکتفا نکنید. اگر سرعت فایل زیاد است، سعی کنید کلمات کلیدی و اصطلاحات را تشخیص دهید و موضوع کلی پادکست یا برنامه را متوجه شوید.
- کلمات و اصطلاحات ناآشنا را در جایی یادداشت و ترجمه آنها را پیدا کنید. سپس دوباره به پادکست یا برنامه گوش دهید تا کلمات و عبارات جدید را در متن بشنوید. ما در نوشته دیگری تعدادی از بهترین پادکستهای انگلیسی را معرفی کردیم.
۱- فیلم و برنامه تلوزیونی انگلیسی ببینید.
یکی دیگر از راههای سرگرم کننده برای تقویت مهارت شنیدن، دیدن فیلمها و برنامههای تلوزیونی انگلیسی است.
- فیلم و برنامههایی انتخاب کنید که به آنها علاقه یا از قبل با آنها آشنایی دارید. مانند کارتون یا فیلمهای پرفروش. اگر داستان اصلی را بدانید، یادگیری زبان آسانتر خواهد شد.
- بهتر است فیلم یا برنامههای تلوزیونی را بدون زیر نویس فارسی ببینید. زیرنویس باعث حواس پرتی میشود و تمرکز بر فهمیدن فیلم به انگلیسی که هدف اصلیِ تمرین است را از بین میبرد. ما در درس دیدن سریال با هدف یادگیری زبان به این موضوع پرداختهایم.
۳- کتاب، روزنامه یا مجله انگلیسی بخوانید.
یکی از بخشهای مهم یادگیری زبان جدید، مهارت درک مطلب است.
- چیزی که به آن علاقه دارید را پیدا کنید. چه یک رمان معروف انگیسی، چه روزنامه یا یک مجله مد. اگر به محتوای آن علاقه نداشته باشید یا برایتان خسته کننده باشد، احتمالاً تمایل کمتری به ادامه مطالعه خواهید داشت.
- برای درک متنی که میخوانید تلاش کنید و سعی کنید با دقت مطالعه کنید. هر کلمه یا عبارتی که متوجه نمیشوید را هایلایت کنید و بعداً معنی آن را از دیکشنری پیدا کنید.
- یک تمرین خوب این است که در صورت امکان، متن را با صدای بلند بخوانید. با این کار علاوه بر تقویت مهارت درک مطلب، روی تلفظ هم کار میکنید.
۴- دفتر خاطرات به انگلیسی داشته باشید.
علاوه بر مهارت شنیدن و درک مطلب، بهتر است زمانی را صرف تقویت مهارت نوشتن کنید.
- اگر چه این بخش میتواند یکی از پرچالشترین جنبههای یادگیری زبان باشد، با این وجود اهمیت بالایی دارد. تمرین نوشتن به انگلیسی به شما کمک میکند روی جمله سازی، گرامر و املای خود کار کنید.
- سعی کنید هر روز چند جمله به انگلیسی در دفترچهی خاطرات خود بنویسید. لازم نیست حتماً از موضوعات خیلی شخصی بنویسید. میتوانید از آب و هوا، غذایی که برای شام خوردید یا از برنامههای روزانه خود بنویسید.
- در صورت امکان از یک انگلیسی زبان بخواهید نوشته شما بخواند و اشتباهات آن را بگوید. این کار از تکرار اشتباهات مشابه جلوگیری میکند.
۵- دوست مکاتبهای انگلیسی زبان پیدا کنید.
وقتی مهارت نوشتن شما تقویت شد، میتوانید یک دوست مکاتبهای پیدا کنید. دوست مکاتبهای دوستی است که به صورت نوشتاری و از طریق نامه یا ایمیل با او در ارتباط هستید.
- داشتن دوست مکاتبهای انگلیسی زبان، تمرین نوشتن به انگلیسی را با هیجان دریافت ایمیل یا نامه همراه میکند.
- دوست مکاتبهای شما میتواند کسی باشد که مثل شما در حال یادگیری زبان انگلیسی است یا یک انگلیسی زبان بومی که میخواهد مهارتهای زبان خارجی خود را از طریق مکاتبه با شما به زبان فارسی، تمرین کند.
- داشتن دوست مکاتبهای از یک کشور انگلیسی زبان (مانند آمریکا، بریتانیا، کانادا، ایرلند، استرالیا و … ) امکان آشنایی با فرهنگ و نحوه زندگی در آن قسمت از جهان را نیز برای شما فراهم میکند.
بخش سوم: متعهد شدن به زبان جدید
۱- انگیزه خود را حفظ کنید.
هنگام یادگیری زبان جدید خیلی مهم است که با انگیزه بمانید و هرگز از هدف خود، یعنی تسلط بر زبان، دست نکشید.
- با یادآوری اینکه چقدر علاقه دارید به هدف خود که یادگیری زبان است برسید، به آن متعهد بمانید. تصور کنید با تسلط بر زبان انگلیسی چه تجربیات و فرصتهای شگفت انگیزی را به دست خواهید آورد.
- میتوانید با انگلیسی زبانان و فرهنگ آنها از هر جای دنیا ارتباط برقرار کنید. روابط جدید ایجاد کنید. یادگیری زبان در پیشرفت شغلی نیز به شما کمک میکند.
۲- هر روز تمرین کنید.
برای اینکه زودتر به تسلط برسید، بهتر است به تمرین روزانه زبان متعهد شوید.
- یادگیری یک زبان جدید نیازمند تکرار است، اگر در خواندن زبان بیش از حد وقفه بیاندازید چیزهایی که از قبل یادگرفتهاید را فراموش خواهید کرد. با این کار علاوه بر اینکه باید دوباره از اول شروع کنید، زمان زیادی را از دست خواهید داد.
- از طرفی به اندازهای بخوانید که از یادگیری زبان خسته نشوید. برای اینکه این مسیر جذابتر باشد بهتر است هر روز یک یا دو مهارت را تمرین کنید. برای مثال یک روز روی مهارت درک مطلب کار کنید، یک روز شنیدن و مطالعه گرامر و … .
- اهمیت تمرین صحبت کردن به انگلیسی را فراموش نکنید. این کار مهمترین تمرینی است که برای تسلط به زبان میتوانید انجام دهید.
۳- فکر کردن به زبان انگلیسی را تمرین کنید.
یکی از راههای رسیدن از سطح خوب به مسلط شدن در زبان این است که مغز خود را عادت دهیم به انگلیسی فکر کند.
- استفاده مداوم از ترجمه انگلیسی به فارسی، نیاز به صرف زمان و انرژی زیادی دارد. هر زبان ظرافت و ویژگیهای خاص خود را دارد. ممکن است کلمات و عباراتی در انگلیسی وجود داشته باشد که ترجمه دقیقی در فارسی نداشته باشند. به همین دلیل خوب است که فکر کردن به زبان انگلیسی را تمرین کنیم.
- در نتیجه اگر فکر کردن به زبان انگلیسی را تمرین و به آن عادت کنید، در مهارت صحبت کردن و نوشتن تسلط بیشتری خواهید داشت. به این موضوع مثل یک کلید نگاه کنید، وقتی در ارتباطات خود از زبان انگلیسی استفاده می کنید، باید مغز زبان مادری خود را خاموش کنید و مغز انگلیسی را روشن!
۴- دوستان انگلیسی زبان پیدا کنید.
یکی از راههای ارزیابی میزان تسلط یک فرد به زبان دوم این است که او را در اتاقی که در آن چند بومی زبان است، قرار دهید و ببینید میتواند با آنها مکالمه کند و در بحثهایشان مشارکت داشته باشد یا نه.
- بهترین راه برای رسیدن به این سطح از تسلط، پیدا کردن چند دوست انگلیسی زبان و وقت گذراندن با آنها در کافه یا محیطهای اجتماعی است.
- به این ترتیب اگر بخواهید با دوستان خود تعامل داشته باشید مجبور هستید به انگلیسی صحبت کنید. این کار سرگرم کننده خواهد بود و دیگر احساس انجام کار یا وظیفه نخواهید داشت.
۵- از اشتباه کردن نترسید.
بزرگترین مانع یادگیری زبان، ترس از اشتباه کردن است.
- این ترس به شما هیچ کمکی نمیکند. تنها شما را از رسیدن به هدف خود که تسلط بر زبان است، باز میدارد.
- خجالت نکشید و از اشتباه کردن نترسید. درست است که در ابتدا نمیتوانید کاملاً به انگلیسی صحبت کنید ولی سعی کنید منظور خود را هر چند سخت، بیان کنید.
- هر کسی که در حال یادگیری یک زبان جدید است، اشتباه میکند. اشتباه کردن بخشی از این مسیر است. ممکن است وقتی در صحبت کردن دچار اشتباه میشوید، احساس خجالت یا معذب شدن داشتهباشید، اما همه اینها بخشی از فرآیند یادگیری است.
- هدف ما صحبت کردن بدون اشتباه نیست، بلکه پیشرفت کردن و بهتر شدن است. اشتباه کردن به شما کمک میکند بهتر شوید، پس خوب است آن را بپذیریم.