همه ما در دبیرستان، مفاهیم مربوط به صامتها و مصوت‌ها را خوانده‌ایم اما بد نیست آنها را اینجا مرور کنیم.
به عنوان مثال برای تلفظ /ب/ لب‌ها روی هم قرار می‌گیرند و برای مدت کوتاهی مسیر عبور هوا را سد میکنیم بعد مسیر عبور آن را باز میکنیم. یا برای تلفظ /م/ مانع عبور هوا از دهان می‌شویم در نتیجه هوا از بینی خارج می‌شود. برای تلفظ /س/ هم مسیر عبور هوا را به کمک لب پایین و دندان بالا نازک میکنیم.
زبان فارسی ۲۳ صامت دارد که عبارتند از :
ء ب پ ت ج چ خ د ر ز ژ س ش ف ق ک گ ل م ن و هـ ی
زبان انگلیسی، 25 صامت دارد که به زودی آنها را مورد به مورد بررسی میکنیم.
در غالب منابع، این شش مصوت زبان فارسی آورده شده:
فتحه، کسره، ضمه، آ، ای، او
البته تعداد مصوتهای زبان فارسی بیشتر از این شش مورد است. برای مثال، صدای /ow/ که در کلمه دولت وجود دارد، یک مصوت دوگانه ست که در شش مورد بالا به آن اشاره نشده. اما چون اینجا تمرکز ما روی زبان انگلیسی است، روی این موضوع حساسیت بیشتری به خرج نمی‌دهیم.
به طور کلی زبان انگلیسی، مصوتهای بیشتری نسبت به زبان فارسی دارد. این زبان، ۱۶ مصوت دارد که آنها را هم بعد از صامتها مورد به مورد بررسی میکنیم.
سپاس از بیانات فشرده، گویا و مفید شما. اما آیا زبان فارسی واقعا تنها شش مصوت دارد؟ اگر زبان انگلیسی با پنج حرف صدادارِ A E I O U (که برخی به گونه ای قابل بحث مواردی دیگر را هم به میافزایند) بنا به فرمایش شما ۱۶ مصوت دارد، بر همان سیاق، تعداد واقعی مصوتهای زبان فارسی، از جمله شامل "ترکیبات شش مصوتی که بیان داشتید و ..."، عملا بیشتر نیست؟
سلام کامیار عزیز،
به دو دلیل نوشتیم شش مصوت:
دلیل اول اینکه در تحصیلات رسمی‌ای که داشتیم، این شش مصوت را خوانده‌ایم (یا حداقل من چنین چیزی خاطرم هست. چند جا هم سرچ کردم چیزی بیشتر از این پیدا نکردم).
دلیل دوم اینکه حساسیت ما در اینجا روی فارسی کمتره با توجه به موضوع و هدفی که اینجا داریم یعنی یادگیری صداهای زبان انگلیسی.
اما اگر بخواهیم دقیقتر به موضوع نگاه کنیم، حق با شماست. در زبان فارسی هم مصوتهای بیشتری داریم. از جمله /ـُ و/ مثلاً در کلمه کوکب.
بهتر اینه که این موضوع رو اصلاح کنیم طبق تذکر به جای شما. غالب مقالات روی iranfluent.com سالها پیش نوشته شده اند. در سالهای اخیر تمرکزمون روی دوره اصلی بوده. اما حتماً در اولین فرصت و طبق اولویت، این مورد رو طبق اولویتی که برای اصلاحات داریم اصلاح میکنیم. ممنونم ازتون
سلام کامیار عزیز
در تکمیل صحبت آقا هیوا
بعضی از زبان‌شناسها معتقدند که در فارسی دو مصوت مرکب داریم:
یک مصوت مرکب در کلمه‌های «میدان» (mēydān) و «دِی» (dēy) که با ēy نشون دادند
و بعدی مصوت مرکب در کلمه‌های «نوروز» (nowruz) و «فردوسی» (ferdowsi) که با ow نشون می‌دیم.
ولی همینطور که آقا هیوا اشاره کردند در کتابهای درسی این موارد گفته نمیشه
ممنون از توضیحات خوبتون